Ας αρχίσουμε με μία δήλωση κάπως τρομακτική: Η οδοντόβουρτσά μας μπορεί να στεγάζει περίπου 100 εκατομμύρια βακτήρια, μέσα στα οποία συμπεριλαμβάνονται τα E. coli και ο σταφυλόκοκκος, σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, στην Αγγλία.
Για να κάνουμε τα πράγματα ακόμα χειρότερα, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα ανακάλυψαν πως στην οδοντόβουρτσά μας μπορεί να υπάρχουν μέχρι και δείγματα από μικρόβια των κοπράνων. Τα καλά νέα; Δεν χρειάζεται να πανικοβάλλεστε. Το στόμα μας είναι επίσης γεμάτο βακτήρια, και οι πιθανότητες να αρρωστήσουμε λόγω της οδοντόβουρτσάς μας είναι πολύ μικρές. Αυτό δεν σημαίνει, φυσικά, πως δεν υπάρχουν τρόποι να την καθαρίζουμε σωστά, ώστε να ελαττώσουμε τον κίνδυνο ακόμα περισσότερο.
Υπάρχουν εκατοντάδες μικροοργανισμοί στο στόμα μας. Ακόμα και η πλάκα – αυτό ακριβώς που προσπαθούμε να διώξουμε με το βούρτσισμα – είναι μια μορφή βακτηρίων. Ο μόνος λόγος ανησυχίας είναι όταν αλλάζει σημαντικά η ισορροπία των βακτηρίων αυτών.
Το βούρτσισμα, ειδικά αν χρησιμοποιούμε ηλεκτρική οδοντόβουρτσα, μπορεί στην πραγματικότητα να σπρώξει τα μικρόβια κάτω από τα ούλα. Και, ενώ τα περισσότερα από αυτά τα μικρόβια βρίσκονται ήδη στο στόμα μας και δεν αποτελούν κίνδυνο, αν μοιραζόμαστε την οδοντόβουρτσά μας, μπορούν να εξαπλωθούν – για αυτό και, προφανώς, δεν αφήνουμε ποτέ κανέναν να την χρησιμοποιήσει. Αυτό που πρέπει να προσέχουμε, είναι όταν είμαστε άρρωστοι. Κατά κάποιο τρόπο, μολύνουμε ξανά τον εαυτό μας, καθώς οι αντιστάσεις του οργανισμού μας είναι μειωμένες.
Λέμε ξανά, πάντως, ότι ακόμα και αν το βουρτσάκι είναι γεμάτο με βακτήρια, δύσκολα θα αρρωστήσουμε. Ας δούμε όμως τρόπους για να καθαρίζουμε την οδοντόβουρτσά μας όσο καλύτερα γίνεται.
Προσοχή στο μέρος φύλαξης
Το μέρος που διατηρούμε την οδοντόβουρτσά μας είναι σημαντικό. Στα περισσότερα μπάνια, ο νιπτήρας βρίσκεται δίπλα στην τουαλέτα. Και κάθε φορά που τραβάμε το καζανάκι, πολλά βακτήρια απελευθερώνονται στον αέρα – βακτήρια που δεν θέλουμε να φτάσουν στην οδοντόβουρτσα. Για αυτό και την τοποθετούμε όσο πιο μακριά από τη λεκάνη της τουαλέτας γίνεται, και πάντα κλείνουμε το καπάκι της τουαλέτας πριν τραβήξουμε το καζανάκι. Επιπλέον, πρέπει να καθαρίζουμε συχνά και σχολαστικά το ποτηράκι μέσα στο οποίο τοποθετούμε την οδοντόβουρτσά μας, καθώς και αυτό αποτελεί εστία μικροβίων – την τρίτη μεγαλύτερη, μάλιστα, σύμφωνα με έρευνες, μετά το σφουγγαράκι των πιάτων και τον νεροχύτη της κουζίνας.
Μερικές μικρές συμβουλές
- Καθαρίζουμε την οδοντόβουρτσα καλά με νερό έπειτα από κάθε χρήση
- Την αφήνουμε να στεγνώσει ανάμεσα στις χρήσεις
- Αποφεύγουμε τα πλαστικά προστατευτικά, τα οποία παγιδεύουν υγρασία και ευνοούν την ανάπτυξη μικροβίων
- Διατηρούμε την οδοντόβουρτσα σε όρθια θέση
- Προσέχουμε να μην αγγίζονται μεταξύ τους οι οδοντόβουρτσες του σπιτιού, καθώς και με αυτόν τον τρόπο μεταφέρονται μικρόβια από τη μία στην άλλη.
Υπάρχουν προϊόντα στην αγορά που υπόσχονται να αποστειρώσουν την οδοντόβουρτσά μας. Κάποια χρησιμοποιούν υπεριώδη ακτινοβολία, άλλα είναι σε μορφή σπρέι. Υπάρχουν ακόμα και οδοντόβουρτσες με ενσωματωμένο αντιβακτηριακό σύστημα στο βουρτσάκι τους, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία που να μας λένε με σιγουριά ότι είναι αποτελεσματικά. Οι ειδικοί προτείνουν ότι θα ήταν καλύτερο αν απλά – εκτός από το νερό – καθαρίζαμε την οδοντόβουρτσά μας με στοματικό διάλυμα, αλλά και αυτό απλά θα μειώσει κάπως τον αριθμό των βακτηρίων. Το μόνο σίγουρο είναι πως απαγορεύεται να προσπαθήσουμε να αποστειρώσουμε την οδοντόβουρτσά μας στον φούρνο μικροκυμάτων ή στο πλυντήριο πιάτων (όπως λένε κάποιοι αστικοί μύθοι). Οι περισσότερες οδοντόβουρτσες δεν είναι φτιαγμένες για να αντέξουν τέτοιες συνθήκες και θα καταστραφούν.
Πότε πρέπει να πετάξω την οδοντόβουρτσά μου;
Οι ειδικοί συστήνουν να αντικαθιστούμε την οδοντόβουρτσά μας τουλάχιστον κάθε τρεις με τέσσερις μήνες, ή και νωρίτερα αν παρατηρήσουμε ότι έχει αρχίσει να φθείρεται, αν είμαστε άρρωστοι ή αν έχουμε αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα. Οι παιδικές οδοντόβουρτσες ίσως χρειάζονται αντικατάσταση συχνότερα από αυτές των ενηλίκων.
Τα βακτήρια προκαλούν ασθένειες στα ούλα, φθορά, όπως και κακή αναπνοή. Είναι σημαντικό να βουρτσίζουμε τα δόντια μας όσο πιο συχνά γίνεται, αλλά και να χρησιμοποιούμε οδοντικό νήμα και αντιβακτηριακό στοματικό διάλυμα.
